Ders AdıKodu Yerel KrediAKTS Ders (saat/hafta)Uygulama (saat/hafta)Laboratuar (saat/hafta)
Geleneksel Yapım Teknikleri 2MIM560237.5300
ÖnkoşullarYok
YarıyılBahar
Dersin DiliTürkçe
Dersin SeviyesiYüksek Lisans
Dersin TürüSeçmeli @ Mimarlık ABD Rölöve-Restorasyon Yüksek Lisans Programı
Ders KategorisiUzmanlık/Alan Dersleri
Dersin Veriliş ŞekliYüz yüze
Dersi Sunan Akademik BirimMimarlık Bölümü
Dersin KoordinatörüAynur Çiftçi
Dersi Veren(ler)Çiğdem Polatoğlu
Asistan(lar)ı
Dersin AmacıBu dersin amacı Anadolu mimarisinde malzeme ve yapım tekniği bağlamında geleneksel kullanım ve yöntemlerin tanıtılması, araştırılması ve belgelenmesi sağlamaktır. Öğrencilerin bu dersi aldıktan sonra geleneksel yapım tekniklerini ayrıntılı olarak çözümleyebilecek düzeyde bilgi birikimine sahip olmaları beklenmektedir. Geleneksel yapım tekniklerinin ve malzemelerinin korunması gerektiği de ders kapsamında vurgulanmaktadır.
Dersin İçeriğiÖrtü elemanları: Tonoz, kubbe malzeme, bileşen, biçim ve bezemeleri/Geçiş elemanları: Tromp, Türk Üçgeni, Pandantif/ Aktarma Elemanları (Lento/Atkı, Söve ve kemerler: Yapım teknikleri, bileşenleri ve biçimleri)/Konsollar: Malzeme, bileşen ve bezemeleri/ Geleneksel yapılarda metal malzeme ve kullanımı/ Osmanlı Mimarlığında 18. yüzyıl ve sonrasında kullanılan yapı malzemeleri ve teknikleri (volta döşeme, çelik iskelet, fer beton, betonarme)/ Geleneksel bezeme yapım teknikleri: alçı, kartonpiyer, ştuk, malakari, lake, kalemişi, altın varak, duvar resmi, kündekari/Konular ile ilgili belgesel gösterimleri/Geleneksel yapım tekniklerini yerinde inceleme gezileri.
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
  • Sönmez, Neslihan. Osmanlı Dönemi Yapı ve Malzeme Terimleri Sözlüğü, YEM Yayın, İstanbul, 1997.
  • Tekinmirza, Ferhan. Dolmabahçe Sarayı’nın İç Süslemelerinde Kullanılan Teknikler ve Mekanlardaki Dağılımı. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sanat Tarihi Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 2008.
  • Tayla, Hüsrev. Geleneksel Türk Mimarisinde Yapı Sistem ve Elemanları, TAÇ Vakfı Yayını, C.1, İstanbul, 2007.
  • Ahunbay, Zeynep. “Mimar Sinan Yapılarında Kullanılan Yapım Teknikleri ve Malzeme”, Mimarbaşı Koca Sinan Yaşadığı Çağ ve Eserleri, Vakıflar Genel Müdürlüğü Yayını, İstanbul, 1988, s. 531-538.
  • Aktuğ, İlknur. “16. Yüzyılda Kullanılan Bazı İnşaat Malzemeleri ve Kullanım Yerleri”, II. Uluslararası Türk-İslam Bilim ve Teknoloji Tarihi Kongresi, İ.T.Ü., 28 Nisan-2 Mayıs 1986, 16. Yüzyılda Türk ve İslam Bilim ve Teknolojisi, Bildiriler, C.1, İ.T.Ü. Bilim ve Teknoloji Tarihi Araştırma Merkezi Yayını, 1986, s. 71-76.
  • Günay, Reha. Türk Ev Geleneği ve Safranbolu Evleri, YEM Yayın, İstanbul, 1998.
  • Başgelen, Nezih. Çağlar Boyunca Anadolu’da Duvar, Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul, 1993.
  • Batur, Afife. “Osmanlı Camilerinde Almaşık Duvar Üzerine”, Anadolu Sanatı Araştırmaları, İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Mimarlık Tarihi ve Rölöve Kürsüsü, C.2, S.2, İstanbul, 1970, s. 135-208.
  • Aksoy, Pınar. “Taş İşleme Sanatı”, Kargir Yapılarda Koruma ve Onarım, 28-29 Eylül 2009, KUDEB Yayını, İstanbul, 2009.
  • Dal, Murat; Angı, Serkan; Eyüboğlu, Rahmi. “İstanbul’daki Bazı Tarihi Yapılarda Kullanılan Yapı Taşlarının Kökenleri ve Getirildikleri Yerler”, Mimarlıkta Malzeme, Sayı: 6, İstanbul, 2007, s.72-76.
  • Yergün, U. ve Çiftçi, A. “Imported Construction Materials and Techniques in 19th Century Otoman Architecture”, 6th International Conference, Structural Analysis of Historical Construction, Preserving Safety and Significance, 2-4 July 2008, Bath, England, D’Ayala
  • The Architectural Plates From The «Encyclopédie», Dover Publications, New York, 1995.
  • Çiftçi, A. ve Yergün, U. “Brick as a Construction Material in The Modernization Process of The Ottoman Architecture”, 7th International Conference, Structural Analysis of Historical Construction, Strengthening and Retrofitting, October 6-8, 2010, Shanghai, People’s Republic of China, Zuerich, 2010, Part 1, pp. 107-112.
  • Yergün, Uzay. “Changing and Development of the Construction Technology during the Westernisation Period in Ottoman Architecture”, Structural Analysis of Historical Constructions, 5th. International Conference / Proceedings, 6-8 November 2006, New Delhi, India, Volume 2, pp. 1329-1338.
Opsiyonel Program BileşenleriYok

Ders Öğrenim Çıktıları

  1. Yörelere/dönemlere göre değişen yerel/geleneksel yapım tekniklerini tanıyabilme becerisi
  2. Anadolu mimarisine özgü geleneksel mimari malzemeleri tanımlayabilme becerisi
  3. Batı etkili ithal malzeme ve yapım tekniklerini ayırt edebilme becerisi
  4. Farklı yapım tekniklerini ve dönemleri karşılaştırma becerisi
  5. Geleneksel yapım teknikleri ve malzemelerinin korunması gerektiğini kavrayabilme becerisi

Haftalık Konular ve İlgili Ön Hazırlık Çalışmaları

HaftaKonularÖn Hazırlık
1Ders içeriğinin tanıtılması, haftalık programın verilmesi, ödev konularının tespitiNA
2Örtü elemanları: Tonoz: Malzeme, bileşen, biçim ve bezemeleriİlgili kaynaklarda araştırma
3Geçiş elemanları: Tromp, Türk Üçgeni, Pandantif/Aktarma Elemanları (Lento/Atkı, Söve ve kemerler: Yapım teknikleri, bileşenleri ve biçimleri)İlgili kaynaklarda araştırma
4Geleneksel yapılarda metal malzeme ve kullanımı-1İlgili kaynaklarda araştırma
5Geleneksel yapılarda metal malzeme ve kullanımı-2+çizim ödeviİlgili kaynaklarda araştırma
6Ara sınav 1NA
7Belgesel gösterimi 1NA
8Osmanlı Mimarlığında 18. Yy. ve sonrasında kullanılan yapı malzemeleri ve teknikleri (volta döşeme, çelik iskelet, fer beton, betonarme) + çizim ödeviİlgili kaynaklarda araştırma
9Şantiye Gezisi 1NA
10Geleneksel bezeme yapım teknikleri: alçı, kartonpiyer, ştuk, malakari, lake.İlgili kaynaklarda araştırma
11Geleneksel bezeme yapım teknikleri: kalemişi, altın varak, duvar resmi, kündekari.İlgili kaynaklarda araştırma
12Ara sınav 2, Belgesel gösterimi 2NA
13Şantiye Gezisi 2NA
14Ödev sunumları 1İlgili kaynaklarda araştırma
15Ödev sunumları 2İlgili kaynaklarda araştırma
16FinalNA

Değerlendirme Sistemi

EtkinliklerSayıKatkı Payı
Devam/Katılım164
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması26
Derse Özgü Staj
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Ödev410
Sunum/Jüri110
Projeler
Seminer/Workshop
Ara Sınavlar230
Final140
Dönem İçi Çalışmaların Başarı Notuna Katkısı
Final Sınavının Başarı Notuna Katkısı
TOPLAM100

AKTS İşyükü Tablosu

EtkinliklerSayıSüresi (Saat)Toplam İşyükü
Ders Saati163
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması25
Sınıf Dışı Ders Çalışması108
Derse Özgü Staj
Ödev415
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Projeler
Sunum / Seminer110
Ara Sınavlar (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)25
Final (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)15
Toplam İşyükü :
Toplam İşyükü / 30(s) :
AKTS Kredisi :
Diğer NotlarYok