Ders AdıKodu Yerel KrediAKTS Ders (saat/hafta)Uygulama (saat/hafta)Laboratuar (saat/hafta)
Mühendislik JeolojisiINS112235300
ÖnkoşullarYok
YarıyılGüz, Bahar
Dersin Diliİngilizce, Türkçe
Dersin SeviyesiLisans
Dersin TürüZorunlu @ İnşaat Mühendisliği Lisans Programı
Zorunlu @ İnşaat Mühendisliği Lisans Programı (İngilizce)
Ders KategorisiTemel Meslek Dersleri
Dersin Veriliş ŞekliYüz yüze
Dersi Sunan Akademik Birimİnşaat Mühendisliği Bölümü
Dersin KoordinatörüMustafa Yıldırım
Dersi Veren(ler)Mehmet M. Berilgen
Asistan(lar)ı
Dersin AmacıBaraj, tünel, yol v.b. yapımında Jeolojinin ana prensiplerinden yararlandırmak, Mühendislik Jeolojisi bilgilerinin verilmesiyle yapı ortamlarının özelliklerinin araştırılmasında ortamın fiziksel ve mekanik davranışının saptanmasını sağlamak ve gerekli sayısal verileri İnşaat Mühendisliği’ne sunmak.
Dersin İçeriğiLevha tektoniği ve depremler / Yerkabuğunu oluşturan maddeler / Kayaçların sınıflandırılması, kullanıldığı alanlar / Kayaçların ve süreksizliklerin mühendislik özellikleri / Kitle hareketleri, kaya şevlerinin duraylılığı / Baraj-Tünel Jeolojisi / Nükleer ve Rüzgâr Enerji santralları ve temel yerleri seçimi / Mühendislik jeolojisi haritaları / Yeraltı suları / Karstik yapılar / Drenaj / Çevre jeolojisi / Jeoloji-Mühendislik jeolojisi ve geoteknik etüdler
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
  • “İnşaat Jeolojisi”, Prof. Dr. Mahir VARDAR, İTÜ Yayını (1991);
  • “Mühendislik Jeolojisi”, Prof. Dr. Kemal ERGUVANLI, Seç Yayın (1982);
  • “Uygulamalı Jeoteknik Bilgiler”, Reşat ULUSAY, JMO Yayını 38 (2001)
  • “Kaya Şev Stabilitesi”, E. HOEK
  • “Kaya Kütlelerinin Mühendislik Özellikleri”, Prof. Dr. Reşat ULUSAY ve Harun SÖNMEZ, TMMOB Jeo. Müh. Odası Yayınları: 60, (2002)
  • KELLER, E.A., PINTER, N., “Active Tectonics, Earthquakes, Uplift, and Landscape”, Pearson Education, 363s, 2002. PRESS, F.,
  • SİEVER, R., GROTZINGER, J., JORDAN, T.H., Understanding Earth (IV. Edition), W.H. Freeman and Company, New York, 567s, (2004).
  • ARIOĞLU, E., YILMAZ, A. O., “Çözümlü Problemlerle Tünel/Galerilerin-Sismik Analizi”, TMMOB Maden Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi Yayın No: 111, 312 s., 2006.
Opsiyonel Program BileşenleriYok

Ders Öğrenim Çıktıları

  1. Öğrenciler Amaç’ta belirtilen özelliklerin teorik ve pratik olarak öğretilmesi sonucunda, yerüstü ve yer altı zemin/kaya ortamlarında, karşılaşılabilecek problemleri önceden belirleyerek önlem alma becerisi kazanabileektir.
  2. Öğrenciler, inşaat alanlarında emniyetin artması, maliyetin azaltılabilmesi gibi konularda bilgi ve beceriler kazanabilecektir.
  3. Öğrenciler doğru güzergah seçimi belirleme bilgisi kazanabilecektir.

Haftalık Konular ve İlgili Ön Hazırlık Çalışmaları

HaftaKonularÖn Hazırlık
1Jeolojinin ve İnşaat Jeolojisi’nin tanımı, konusu, uğraş alanları, İnşaat Mühendisliği’ndeki yeri; Levha Tektoniği, Depremler (Oluş mekanizması, çeşitleri, deprem dalgaları, büyüklük, depremin mühendislik işlerindeki önemi). İlgili Kaynak İlgili Bölüm
2Yerkabuğunu oluşturan maddeler (Mineral ve özellikleri, sınıflandırılmaları, kullanıldıkları yerler, Mühendislikteki önemleri), Kayaç yapıcı mineral sınıfları. İlgili Kaynak İlgili Bölüm
3Kayaçların tanımı, mağmatik, sedimenter ve metamorfik kayaçlar ve özellikleri, bulundukları ortamlar ve oluşum şekilleri, kayaçların mühendislik özellikleri ve kullanıldıkları alanlar. İlgili Kaynak İlgili Bölüm
4Laboratuar (Mineraller, Mağmatik, Sedimenter, Metamorfik Kayaçlar).
5Kayaçların direnç özellikleri, yapı ve dokuları, tektonik deformasyonları, doğrultu ve eğim kavramları, kıvrım tipleri, faylar, süreksizlikler ve mühendislikteki önemleri.İlgili Kaynak İlgili Bölüm
6Kayaçların ve Süreksizliklerin İnşaat Mühendisliği açısından sınıflandırılması, kaya şevlerinin duraylılığı. Süreksizliklerin özelliklerinin yüzeyde ve sondajlarda tayini, TCR; SCR RQD, Zemin etüd sondajları değerlendirilmesi, sondaj derinliği ve yeri tayini, sondaj deneyleri ve sondaj logunun hazırlanması, değerlendirilmesi. İlgili Kaynak İlgili Bölüm
7Kitle Hareketleri (Krip, Heyelan, kaya düşmesi, kaya devrilmesi, çökme v.b.) Nedenleri, Önlemleri, Temel Jeolojisi (Jeolojik faktörlerin temel tipi seçimine etkisi, temel zemini, yol, güzergâhlarında Mühendislik Jeolojisi çalışmaları), Tünel-Metro güzergâh seçimleri, güzergâhlarda geçilen jeolojik ortamlarda karşılaşılabilecek mühendislik sorunları ve önlemlerinin güncel örnekler ile tanıtılıp, tartışılması. İlgili Kaynak İlgili Bölüm
8Ara Sınav
9SLAYT GÖSTERİMİ (Türkiye’nin değişik bölgelerindeki sahalardan çekilerek derlenen jeolojik yapıyı gösterir slaytlar: Mineraller, kayaçlar, tabakalanma, dayklar, kıvrımlar, faylar, süreksizlikler, ayrışma (bozunma), heyelanlar ve neden olduğu yıkımlar, su kaynakları, baraj-tünel-metro slaytları, yorum ve tartışma.İlgili Kaynak İlgili Bölüm
10Mühendislik Jeolojisi Haritaları (Özellikleri, sınıflandırma, topoğrafik kesit hazırlanması, jolojik kesit çıkarılması ve kesitler üzerinde gösterilen tünel veya metro güzergâhının çizilmesi, karşılaşılabilecek mühendislik sorunları). İlgili Kaynak İlgili Bölüm
11Baraj Jeolojisi: Barajlar ve baraj inşaatlarında jeolojik kriterler; Türleri, özellikleri, Baraj yapımında mühendislik jeolojisi çalışmaları ve baraj tipi ve yeri seçimine etki eden faktörler, kayaçların baraj yapımına ve çevreye etkisi.İlgili Kaynak İlgili Bölüm
12Tünel Jeolojisi: Tüneller ve Tünel İnşaatlarında Jeolojik Kriterler; Tünel tipleri, özellikleri, tünel güzergâhı seçiminde göz önünde bulundurulacak jeolojik kriterler, maliyeti etkileyen faktörler, kazı yöntemleri, tünel açılmasında karşılaşılan olaylar, gerilme dağılımlarıİlgili Kaynak İlgili Bölüm
13Kayaçların tünel açma yönünden sınıflandırılması, tünellerde karşılaşılan jeolojik sorunlar, tünellerde su, gaz ısı sorunları; tünel açma yöntemleri vb. Jeolojik yapının gerilme durumuna etkileri.İlgili Kaynak İlgili Bölüm
14Yeraltı Suları ( Yeraltı suları ile ilgili önemli kavramlar, yağış, kaynaklar, suyun yer altında bulunuşu, akifer tipleri, karstik yapılar, yeraltı su seviyesi, türleri ve değişimi, yeraltı sularının korunması, yeraltı sularının mühendislikteki önemi); Drenaj: Tanımı, yüzeysel drenaj, yeraltı drenajı, dren yapıları. İlgili Kaynak İlgili Bölüm
15Jeolojik, Mühendislik Jeolojisi ve Geoteknik Etüdler: Tanımları, özellikleri, farklılıkları, etüdlerde yapılması gerekli çalışmalar ve Geoteknik Etüd Raporları’nın hazırlanması. Davutpaşa Kampüsü arazi çalışması (Hafta sonu) İlgili Kaynak İlgili Bölüm
16FİNAL SINAVI

Değerlendirme Sistemi

EtkinliklerSayıKatkı Payı
Devam/Katılım
Laboratuar15
Uygulama
Arazi Çalışması35
Derse Özgü Staj
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Ödev210
Sunum/Jüri
Projeler
Seminer/Workshop
Ara Sınavlar140
Final140
Dönem İçi Çalışmaların Başarı Notuna Katkısı
Final Sınavının Başarı Notuna Katkısı
TOPLAM100

AKTS İşyükü Tablosu

EtkinliklerSayıSüresi (Saat)Toplam İşyükü
Ders Saati143
Laboratuar13
Uygulama
Arazi Çalışması310
Sınıf Dışı Ders Çalışması144
Derse Özgü Staj
Ödev25
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Projeler
Sunum / Seminer
Ara Sınavlar (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)16
Final (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)16
Toplam İşyükü :
Toplam İşyükü / 30(s) :
AKTS Kredisi :
Diğer NotlarYok