Ders AdıKodu Yerel KrediAKTS Ders (saat/hafta)Uygulama (saat/hafta)Laboratuar (saat/hafta)
Endüstriyel Ölçme SistemleriMKT417135300
ÖnkoşullarYok
YarıyılGüz
Dersin Diliİngilizce, Türkçe
Dersin SeviyesiLisans
Dersin TürüSeçmeli @ Mekatronik Mühendisliği Lisans Programı
Ders KategorisiUzmanlık/Alan Dersleri
Dersin Veriliş ŞekliYüz yüze
Dersi Sunan Akademik BirimMekatronik Mühendisliği Bölümü
Dersin KoordinatörüKadir Erkan
Dersi Veren(ler)Haydar Livatyalı
Asistan(lar)ı
Dersin AmacıMekatronik mühendisliğinde kullanılan ölçme sistemlerinin tanıtılması ve farklı fiziksel büyüklüklerin ölçülmesinde kullanılan algılama yöntem ve elemanlarının teorik ve pratik olarak incelenmesi, tasarım kriterlerinin öğrencilere kazandırılmasıdır.
Dersin İçeriğiÖlçme ve algılamada temel prensipler; standardizasyon ve kalibrasyon / Algılayıcı ve dönüştürücülerin işlevsel karakteristikleri; ölçmede hata ve istatistiksel analiz / Algılamanın elektriksel prensipleri / Algılamanın optik, mekanik, ısıl prensipleri / İşaret koşullandırma teknikleri / İşaret işleme ve iletim devreleri / Akım, gerilim ve manyetik alan ölçümü / Pozisyon, seviye ve yerdeğişimi ölçümü / hız ve ivme ölçümü / Kuvvet ve gerinim ölçümü / Basınç ve tork ölçümü / Sıcaklık ve ısı ölçümü / Akış ve debi ölçümü / Hareket algılalama
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
  • Algılayıcılar ve Dönüştürücüler, Osman Gürdal, 2001, Nobel yayınları
  • Handbook of Modern Sensors : Physics, Desing and Applications, Jacob Fraden,2004 Springer
  • Fundamentals of Instrumentation and Measurement ; Dominique Placko ; 2007 ; ISTE
  • Measurement ,Instrumentation and Sensors Handbook - John G. Webster . CRC Press LLC, 2000
Opsiyonel Program BileşenleriYok

Ders Öğrenim Çıktıları

  1. Ölçme ve algılamada temel prensipleri ve kavramları özümseme
  2. Standardizasyon ve kalibrasyon gerekliliği özümseme
  3. Algılayıcı ve dönüştürücülerin işlevsel karakteristiklerini sınıflandırabilme ve çıkartabilme
  4. Ölçmede hata ve istatistiksel analizi yapabilme
  5. Algılamada kullanılan elektriksel prensipleri kavrama
  6. Algılamada kullanılan temel optik, mekanik ve ısıl prensipleri kavrama
  7. İşaret koşullandırma gerekliliğini anlama
  8. İşaret işleme ve iletim devre işlevlerini özümseme ve tasarlayabilme
  9. Akım, gerilim ve manyetik alan ölçme metotlarını kavrama ve algılayıcı tiplerini seçme ve kullanabilme
  10. Pozisyon, seviye ve yerdeğişimi ölçme metotlarını kavrama ve algılayıcı tiplerini seçme ve kullanabilme
  11. Hız ve ivme ölçme metotlarını kavrama ve algılayıcı tiplerini seçme ve kullanabilme
  12. Kuvvet ve gerinim ölçme metotlarını kavrama ve algılayıcı tiplerini seçme ve kullanabilme
  13. Basınç ve tork ölçme metotlarını kavrama ve algılayıcı tiplerini seçme ve kullanabilme
  14. Sıcaklık ve ısı ölçme metotlarını kavrama ve algılayıcı tiplerini seçme ve kullanabilme
  15. Akış ve debi ölçme metotlarını kavrama ve algılayıcı tiplerini seçme ve kullanabilme
  16. Özgün ölçme düzenleri tasarlama becerisi

Haftalık Konular ve İlgili Ön Hazırlık Çalışmaları

HaftaKonularÖn Hazırlık
1Ölçme ve algılamada temel prensipler; standardizasyon ve kalibrasyonJacob Fraden chapter 1
2Algılayıcı ve dönüştürücülerin işlevsel karakteristikleri; ölçmede hata ve istatistiksel analiz Jacob Fraden chapter 2
3Algılamanın elektriksel prensipleri (Kapasite, direnç, endüktans, manyetizma, endüksiyon, hall etkisi, piro-elektrik, piezeo elektrik, thomson peltier olayları)Jacob Fraden chapter 3
4Algılamanın optik, mekanik, ısıl prensipleri (stres, gerinim, ısıl taşınım, mercekler, aynalar, fotometri)Jacob Fraden chapter 4
5İşaret koşullandırma teknikleri; opamplar; farksal yükseltici; ölçme yükselticisi; aktif filtrelerJacob Fraden chapter 5
6İşaret işleme ve iletim devreleri; whetstone köprüsü ve kompanzasyon; akım/gerilim; gerilim akım dönüşümü; büyük-küçük direnç ölçümüJacob Fraden chapter 5
7Akım, gerilim ve manyetik alan ölçümü (Hall sensörleri, flux gate akım ve gerilim sensörleri) Jacob Fraden chapter 6
8I. Arasınav
9Pozisyon, seviye ve yerdeğişimi ölçümü (Endüktif, kapasitif, potansiyometrik algılayıcılar, LVDT)Jacob Fraden chapter 7
10Pozisyon ve hız ölçümü (kapasitif, endüktif, piezorezistif, piezoelektrik algılayıcılar, mutlak ve artımsal kodlayıcılar, tako jeneratörler)Jacob Fraden chapter 8
11Kuvvet ve gerinim ölçümü (yük hücresi, piezo elektrik algılayıcı, dokunma algılayıcısı)Jacob Fraden chapter 9
12Basınç ve tork ölçümü (piezo rezistif, kapasitif, optik, değişken relüktans algılayıcıları)Jacob Fraden chapter 10
13II. Arasınav
14Sıcaklık ve ısı ölçümü (RTD, PTC, NTC, interferometre, akustik yöntemler)Jacob Fraden chapter 11
15Akış ve debi ölçümü (ısıl iletim, ultrasonik, elektromanyetik, mikro akış algılayıcılar)Jacob Fraden chapter 12
16Yılsonu Sınavı

Değerlendirme Sistemi

EtkinliklerSayıKatkı Payı
Devam/Katılım
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Derse Özgü Staj
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Ödev210
Sunum/Jüri110
Projeler
Seminer/Workshop
Ara Sınavlar240
Final140
Dönem İçi Çalışmaların Başarı Notuna Katkısı
Final Sınavının Başarı Notuna Katkısı
TOPLAM100

AKTS İşyükü Tablosu

EtkinliklerSayıSüresi (Saat)Toplam İşyükü
Ders Saati162
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Sınıf Dışı Ders Çalışması162
Derse Özgü Staj
Ödev26
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Projeler
Sunum / Seminer112
Ara Sınavlar (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)25
Final (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)110
Toplam İşyükü :
Toplam İşyükü / 30(s) :
AKTS Kredisi :
Diğer NotlarYok