Ders AdıKodu Yerel KrediAKTS Ders (saat/hafta)Uygulama (saat/hafta)Laboratuar (saat/hafta)
Müzik Tarihi UlusalMTP415124200
ÖnkoşullarYok
YarıyılGüz
Dersin DiliTürkçe
Dersin SeviyesiLisans
Dersin TürüZorunlu @ Duysal (Ses) Sanatları Tasarımı Lisans Programı
Zorunlu @ Müzik Toplulukları Lisans Programı
Ders KategorisiUzmanlık/Alan Dersleri
Dersin Veriliş ŞekliYüz yüze
Dersi Sunan Akademik BirimMüzik ve Sahne Sanatları Bölümü
Dersin KoordinatörüPerisima Dinçsoy
Dersi Veren(ler)Turan Sağer
Asistan(lar)ı
Dersin AmacıAçıklanan dönemler içerisinde, kuram, organoloji, besteciler, icrâcılar ve formlar çerçevesinde Türk makam müziği geleneği irdelenecektir.
Dersin İçeriğiMakam kavramı, coğrafya, dönem, dönemin politikası ve müziğe etkisi, çalgılar, makam müziği formları, besteciler, icrâcılar, kuramsal temel, kuram-uygulama farklılığı Makam kavramı, coğrafya, dönem, dönemin politikası ve müziğe etkisi, çalgılar, makam müziği formları, besteciler, icrâcılar, kuramsal temel, kuram-uygulama farklılığı
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
  • Uslu, Recep, Selçuklu Topraklarında Müzik, Konya İl Kültür Turizm Müdürlüğü Yayını, Konya, 2010 Bardakçı, Murat, Ahmedoğlu Şükrullah, Pan Yayıncılık, İstanbul, 1986 Bardakçı, Murat, Meragalı Abdülkadir, Pan Yayıncılık, İstanbul, 1986 Popescu-Judetz, Eugenia, Kevserî Mecmuâsı, Pan Yayıncılık, İstanbul, 1998 Yekta, Rauf, Esâtiz-i Elhân, Pan Yayıncılık, İstanbul, 2000. Uslu, Recep, Mehmed Hafid Efendi ve Mûsikî, Pan Yayıncılık, İstanbul, 2001. Behar, Cem, Ali Ufkî ve Mezmurlar, Pan Yayıncılık, İstanbul, 1990. Farmer, Henry George, Onyedinci Yüzyılda Türk Çalgıları, TC. Kültür Bakanlığı, Ankara, 1999. Popescu-Judetz, Eugenia, Türk Mûsikî Kültürünün Anlamları, Pan Yayıncılık, İstanbul, 1998. Behar, Cem, Klasik Türk Mûsikisî Üzerine Denemeler, Ankara, 1987. Behar, Cem, Zaman, Mekan, Müzik , İstanbul, 1993. Aksoy, Bülent, Avrupalı Gezginlerin Gözüyle Osmanlı’da Mûsikî, İstanbul, 1994. Fonton, Charles, 18. Yüzyılda Türk Müziği, Pan Yayıncılık, İstanbul, 1987 Arel, Hüseyin Saadeddin, Türk Mûsikîsi Kimindir, TC. Kültür Bakanlığı, 1990.
  • *Kaya Karabıyık, Ayşen, Cumhuriyet Dönemi Türk Mûsikîsi Nazariyatı:Makaleler ve Tebliğler Bibliyografyası, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, C.7, S.14, 2009. *Berkman,E., Ayangil, R., "Salt Devletçilik Döneminde Radyonun Türk Makam Müziği Yayınları (1936-1964) / Akademik Araştırmalar Dergisi, (Journal of Academic Studies) Yıl:12, S:46, sf:209-221, Ağustos-Ekim 2010. *Berkman, E., Ayangil, R., "Kuruluşundan Salt Devletçilik Dönemine Kadar Radyoda Türk Makam Müziği Yayınları" / Akademik Araştırmalar Dergisi, (Journal of Academic Studies) C.11, S.42, sf:231-242, Ağustos-Ekim 2009. *Berkman, E., "İstanbul Belediye Konservatuarı’nda Türk Makam Müziği Eğitim ve Öğretimi" Orkestra Aylık Müzik Dergisi, Ağustos 2007.
Opsiyonel Program BileşenleriYok

Ders Öğrenim Çıktıları

  1. Öğrenci, işlenilen tarihsel dönemlerdeki politik ve kültürel şartları özümseyerek tartışabilecektir.
  2. Makam müziğinin özelliklerini öğrenerek değerlendirebilecektir.
  3. Makam müziğinin gelişimini sosyolojik açıdan karşılaştırmalı olarak değerlendirebilecektir.
  4. Geleneksel eğitim, gelişim ve aktarım konularında karşılaştırma yapabilecektir.

Haftalık Konular ve İlgili Ön Hazırlık Çalışmaları

HaftaKonularÖn Hazırlık
1Fârâbi (870-950), Sultan Veled (1226-1312), Safiyüddin Urmevi ve EBCED notasyonu, II. Murad (1421-1451) Dönemi Makam Müziği Kuramcıları [Hızır Bin Abdullah (Edvar), Bedr-i Dilşad (Muradname), Abdülkâdir Merâgi (Kenz’ül Edvar), Ladikli Mehmet Çelebi(Fethiye ve Zeyn’ül Edvar)] vd. ve günümüzde bu yazmaların irdelendiği yayınlar… NA
2I.Selim (1512-1520) ile I. Ahmet (1603-1617) dönemleri arası Osmanlı Devleti’nde sosyo-politik ve müzik özelinde kültürel durum, besteciliğin gelişimi, kuramdaki katkıların sınırlı olması. Bu dönemin eseri olup, günümüze ulaşan Beste-i Kâdim Üç Mevlevi Âyini.NA
3I. Ahmet (1603-1617) ile IV. Mehmet (1648-1687) dönemleri arası Osmanlı Devleti’nde sosyo-politik ve müzik özelinde kültürel durum,. Besteci ve kuramcı Ali Ufkî (Mecmua-i Saz u Söz-1650) ve alana katkıları. NA
4IV. Mehmet (1648-1687) ile III. Ahmet (1703-1730) dönemleri arası Osmanlı Devleti’nde sosyo-politik ve müzik özelinde kültürel durum. Besteci ve kuramcı Dimitri Kantemir (1673-1723) ve II. Ahmet’e sunulan eseri Kitab-ı İlm’ül Mûsikî alâ Vech’ül Hurufat’ın ve Kevserî Mecmuası (XVIII.yy.)’nın incelenmesi.NA
5I.Mahmut (1730-1754) ile II. Mahmut (1808-1839)dönemleri arası Osmanlı Devleti’nde sosyo-politik ve müzik özelinde kültürel durum. Itrî’den (1640-1712) Hammâmîzâde İsmail Dede Efendi’ye (1778-1846) kadar besteciler ile Sultan besteciler ve özellikle III. Selim (1789-1807) ve dönemi irdelenecek. Kuram alanından örnekler olarak Abdülbâki Nâsır Dede Tahririye adlı yazması ile Hampartsum Limoncuyan ise geliştirdiği notasyon ile incelenecektir. NA
61. VizeNA
7I.Abdülmecit (1839-1861)-VI. Mehmet (1918-1922) dönemleri arası Osmanlı Devleti’nde sosyo-politik ve müzik özelinde kültürel durum. Batılılaşma hareketinin müzikteki yansımaları ele alınacaktır. Müzikay-ı Hümâyun bünyesinde Saray Orkestrası’nın kurulması, şef olarak Avrupa’dan Donizetti Paşa’nın getirilmesi. Batı müziği öğretiminde, Avrupa’dan eğitmen getirilmesi ve Osmanlı tebaasından müzisyenlerin Avrupa’ya okumaya gönderilmeleri. 1908 II. Meşrutiyet ile birlikte yabancı müzisyenlerin ülkedeNA
8"NA
9Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulması ve Atatürk ve İnönü dönemi müzik özelinde kültür ve sanat politikaları. Makam müziğinin eğitimde yer bulamayışı, 1934-1936 yılları arasında radyo yayınlarından kaldırılması, Osmanlı ile özdeşleştirilmesi ve destek konusunda devlet tarafından ikircikli bir tavır takınılması.NA
10Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulması ve Atatürk ve İnönü dönemi müzik özelinde kültür ve sanat politikaları. Makam müziğinin eğitimde yer bulamayışı, 1934-1936 yılları arasında radyo yayınlarından kaldırılması, Osmanlı ile özdeşleştirilmesi ve destek konusunda ikircikli bir tavır takınılması. Dönemin makam müziği kuramcıları, bestecileri, icrâcıları ve repertuara eklenen eserler. Rauf Yekta Bey, Sadettin Arel ve Subhi Ezgi ve makam müziği kuramına katkıları.NA
11Menderes Dönemi müzik özelinde kültür sanat politikaları ve makam müziğinin görünümü. Köyden kente göç kavramı, Radyo bünyesinde ve eğitim kurumlarında makam müziğine verilen yer. Dönemin makam müziği kuramcıları, bestecileri, icrâcıları ve repertuara eklenen eserler. NA
122. VizeNA
13Kurumsal çatıda yer bulan makam müzikçiler, icrâ stilleri ile kentsel eğlence müziğinde çalışan makam müzikçiler ve icrâ biçimleri arasındaki farklar. NA
14Çoksesli müzik alanında eser üreten Türk besteciler, Türk Beşleri, vd. devletin desteği ile icrâ ve eğitimde yer bulan çok sesli müziğin gelişimi.NA
15Çoksesli müzik alanında eser üreten Türk besteciler, Türk Beşleri, vd. devletin desteği ile icrâ ve eğitimde yer bulan çok sesli müziğin gelişimi.NA
16Final sınavıNA

Değerlendirme Sistemi

EtkinliklerSayıKatkı Payı
Devam/Katılım1610
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Derse Özgü Staj
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Ödev120
Sunum/Jüri
Projeler
Seminer/Workshop
Ara Sınavlar230
Final140
Dönem İçi Çalışmaların Başarı Notuna Katkısı
Final Sınavının Başarı Notuna Katkısı
TOPLAM100

AKTS İşyükü Tablosu

EtkinliklerSayıSüresi (Saat)Toplam İşyükü
Ders Saati162
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Sınıf Dışı Ders Çalışması164
Derse Özgü Staj
Ödev110
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Projeler
Sunum / Seminer
Ara Sınavlar (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)25
Final (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)15
Toplam İşyükü :
Toplam İşyükü / 30(s) :
AKTS Kredisi :
Diğer NotlarYok