Ders AdıKodu Yerel KrediAKTS Ders (saat/hafta)Uygulama (saat/hafta)Laboratuar (saat/hafta)
Sözlükçülük ve Etimoloji TDE430924200
ÖnkoşullarYok
YarıyılGüz
Dersin DiliTürkçe
Dersin SeviyesiLisans
Dersin TürüSeçmeli @ Türk Dili ve Edebiyatı Lisans Programı
Ders KategorisiTemel Meslek Dersleri
Dersin Veriliş ŞekliYüz yüze
Dersi Sunan Akademik BirimTürk Dili ve Edebiyatı Bölümü
Dersin KoordinatörüMehmet Ölmez
Dersi Veren(ler)Yakup Çelik
Asistan(lar)ı
Dersin AmacıTürkiye Türkçesinin etimolojisi (kökenbilim) ve sözlükçülüğü hakkında bilgiler vermek, eski ve yeni etimolojik sözlükleri karşılaştırıp değişiklikleri ortaya koymak
Dersin İçeriğiTürkçenin ve diğer Türk dillerinin kökenbilimleri ve sözlükleri, Türkiyedeki sözlükçülük anlayışı
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
  • Gerard Clauson, An Etymological Dictionary of Pre-Thirteenth-Century Turkish, Oxford: Clarendon Press 1972.
  • Martti, Räsänen, Versuch eines Etymologischen Wörterbuchs der Türksprachen. Helsinki 1969.
  • Türkçe Sözlük TDK Ankara 2010.
  • Andreas Tietze, Tarihi ve Etimolojik Türkiye Türkçesi Lugati Cilt 1 ( A-E ) İstanbul 2002, Cilt 2 2009.
  • Nadelyayev, V. M., D. M. Nasilov, E. R.Tenişev, A.M. Şçerbak. Drevnetyurkskiy slovar’. Leningrad 1969.
  • Gerhard Doerfer, Türkische und mongolische Elemente im neupersischen, I-IV Wiesbaden 1963, 1965, 1967, 1975
  • İsmail Parlatır, “Türkiye Türkçesini Tarihsel Sözlüğü Çalışmaları” Türk Dili, Dil ve Edebiyat Dergisi, sa: 557 Mayıs 1998: 387-399.
  • İlhan Ayverdi, Asırlar Boyu Tarihi Seyri İçerisinde Misalli Büyük Türkçe sözlük I-II-III. Cilt. İstanbul, 2005.
  • Marcel Erdal, Old Turkic Word Formation: A Functional Approach to the Lexicon. c. I -II. Wiesbaden 1991.
  • Mehmet Ölmez, “Etimoloji Sözlükleri”, Kebikeç, sayı 6, 1998: 175-183.
Opsiyonel Program Bileşenleri.

Ders Öğrenim Çıktıları

  1. Öğrenciler dersin sonunda bir sözlüğe çözümlemeli olarak yaklaşmayı öğrenir
  2. Sözlükçülük üzerine yapılmış birçok kaynağı karşılaştırmalı olarak inceleme yetisi kazanır
  3. Türkçenin etimoloji sözlüklerini tanır
  4. Bir etimoloji sözlüğünde hangi bilgilerin yer alması gerektiğini tartışır
  5. Sözcüklerin yapısının nasıl incelendiğini öğrenir

Haftalık Konular ve İlgili Ön Hazırlık Çalışmaları

HaftaKonularÖn Hazırlık
1Etimoloji ve Sözlükçülüğün ne olduğu hakkında bilgi verme Konuyla ilgili kaynakların araştırılması
2İlk etimolojik sözlüklerin neler olduğu üzerinde bilgi verme Konuyla ilgili kaynakların araştırılması
3Türkçe sözlükteki Türkçe madde başlarını inceleme, üzerine tartışma Konuyla ilgili kaynakların araştırılması
4Türkçe sözlükteki Türkçe madde başlarını inceleme, üzerine tartışma Konuyla ilgili kaynakların araştırılması
5Türkçe sözlükteki batı kaynaklı alıntı sözcükleri inceleme, üzerine tartışma Konuyla ilgili kaynakların araştırılması
6Türkçe sözlükteki batı kaynaklı alıntı sözcükleri inceleme, üzerine tartışma Konuyla ilgili kaynakların araştırılması
7Türkçe sözlükteki doğu kaynaklı alıntı sözcükleri inceleme, üzerine tartışma Konuyla ilgili kaynakların araştırılması
8Ara SınavSınavlara hazırlık
9Türkçe sözlükteki doğu kaynaklı alıntı sözcükleri inceleme, üzerine tartışma Konuyla ilgili kaynakların araştırılması
10Etimoloji yazıları üzerinde durma, etimolojik makale yazma kriterleri hakkında bilgi verme Konuyla ilgili kaynakların araştırılması
11Türk dilleri üzerinde yapılmış etimoloji çalışmaları üzerinde bilgi verme Konuyla ilgili kaynakların araştırılması
12Sözlükçülük üzerine yeni yapılan çalışmalar hakkında bilgi verme Konuyla ilgili kaynakların araştırılması
13Sözlükçülük üzerine yeni yapılan çalışmalar hakkında bilgi verme Konuyla ilgili kaynakların araştırılması
14Türk dilleri üzerine yapılmış etimolojik çalışmaları değerlendirme Konuyla ilgili kaynakların araştırılması
15Türk dilleri üzerine yapılmış etimolojik çalışmaları değerlendirme Konuyla ilgili kaynakların araştırılması
16Genel DeğerlendirmeSınavlara hazırlık

Değerlendirme Sistemi

EtkinliklerSayıKatkı Payı
Devam/Katılım
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Derse Özgü Staj
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Ödev120
Sunum/Jüri
Projeler
Seminer/Workshop
Ara Sınavlar140
Final140
Dönem İçi Çalışmaların Başarı Notuna Katkısı
Final Sınavının Başarı Notuna Katkısı
TOPLAM100

AKTS İşyükü Tablosu

EtkinliklerSayıSüresi (Saat)Toplam İşyükü
Ders Saati142
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Sınıf Dışı Ders Çalışması145
Derse Özgü Staj
Ödev16
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Projeler
Sunum / Seminer
Ara Sınavlar (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)16
Final (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)16
Toplam İşyükü :
Toplam İşyükü / 30(s) :
AKTS Kredisi :
Diğer NotlarYok