Ders AdıKodu Yerel KrediAKTS Ders (saat/hafta)Uygulama (saat/hafta)Laboratuar (saat/hafta)
Metropoliten PlanlamaSBP455224200
ÖnkoşullarYok
YarıyılGüz, Bahar
Dersin Diliİngilizce, Türkçe
Dersin SeviyesiLisans
Dersin TürüSeçmeli @ Şehir ve Bölge Planlama Lisans Programı
Ders KategorisiTemel Meslek Dersleri
Dersin Veriliş ŞekliYüz yüze
Dersi Sunan Akademik BirimŞehir ve Bölge Planlama Bölümü
Dersin KoordinatörüYüksel Dinçer
Dersi Veren(ler)İclal Dinçer
Asistan(lar)ı
Dersin AmacıÖzellikle küreselleşen yeni dünya düzeni içinde ülkelerin karşılıklı etkileşimleri kapsamında oluşan dünya ölçeğindeki büyük kentler –metropoller- ağının oluşum ve gelişim dinamiklerini açıklamak ve bu kentlerin planlanmasının çerçevesini oluşturmak.
Dersin İçeriğiMetropoliten alan tanımları, metropolleşme süreci ve tanımları, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde metropoliten alanlar, oluşum ve gelişim süreçleri ve özellikleri dersin ana temalarını oluşturmaktadır. Ayrıca kentsel politika ve stratejileri ele alınarak farklı ülkelerde metropoliten alanların mekansal gelişimini irdelemektedir. Dersin ana ekseni küreselleşme, metropolleşme ve mekansal etkileridir. Bu bağlamda metropoliten planlamanın tanımı ve metropoliten planlamanın tarihsel gelişimi irdelenerek ülkemizde metropoliten alanlar, oluşum ve gelişim süreçleri ele alınmaktadır. Ülkemizde metropoliten alan planlaması ve uygulamaları, ekonomik, toplumsal ve yasal unsurları koşutunda değerlendirilmektedir.
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
  • Ders koordinatörünün ders notları ve sunumları.
  • Alexander E. R., (1997), « A Mile or a millimeter? Measuring the “planning theory-practice gap”, in Environment and Planning B : Planning and Design, no. 24.
  • Bairoch, P., (1985) De Jéricho a México; villes et économie dans l’histoire, Gallimard, Paris.
  • Bataillon, C., Gilard, J., (1988) La Grande Ville En Amérique Latine, Edition du CNRS, Paris.
  • Brenner, N., (2001), World City Theory, Globalization and the Comparative-Historical Method: Reflections on Janet Abu-Lughod's Interpretation of Contemporary Urban Restructuring, Urban Affairs Review, 37 (1)
  • Bromley, R., (2001) Metropolitan Regional Planning; Enigmatic History, Global Future, Planning Practice and Researche, Vol.16, No.3/4.
  • Brunn, S.D., Williams, J.F., (1983) Cities of the World, World regional urban Development, Harper and Row, Publishers, New York.
  • Castells, M., (1983), The city and the grassroots , University of California Press, Berkeley.
  • Castells, M., (1998) L’ère de l’information : la société en réseau, Fayard, Paris.
  • Castells, M., (1999) L’ère de l’information : fin de millénaire, Fayard, Paris.
  • Chowdhury, A., Kirkpatrick, C., (1994) Development policy and planning: An introduction to models and techniques, Routledge, London.
  • DPT, (1982). Türkiye’de yerleşme merkezlerinin kademelenmesi: Ülke yerleşme merkezleri sistemi, Kalkınmada Öncelikli Yöreler Başkanlığı, Ankara.
  • DPT, (2000) Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planın, Bölgesel Gelişme Özel İhtisas Raporu, Ankara.
  • Ferrier, J.-P., (2000), “De l’urbain au post-urbain, Theorie geographique de la metropolisation et prospective pour une habitation durqable des territoires”, (içinde) Paulet, J.-P., (2000), Les très grandes villes dans le monde, CNED-SEDES, Paris
  • Healey, P. (1981) Planning Theory, Pergamon Press, London.
  • Healey P, (1993), « The communicative work of development plans », in Environment and Planning, vol. 20.
  • Kıray, M., (1982), « Azgelişmiş Ülkelerde Metropolleşme Süreçleri », Türkiye Birinci Şehircilik Kongresi, 1981, ODTÜ Mimarlık Fakültesi Basım İşliği, Ankara
  • Gottmann, J., (1959) Megapolis; the urbanized northeastern seaboard of the United State, MA. MIT Press, Cambridge.
  • Göçer, O., Metropoliten Planlama, Yıldız Teknik Üniversitesi Yayınları, 1990.
  • Lacour, C., Puissant, S., (1999) La Métropolisation, Anthropos, Paris.
  • Lang, R., (2003), Egeless cities; Exploring the elusive metropolis, The Bookings Institution,Washington DC, Sassen, S., (1991) The Global City, Princeton University Press, New York.
  • Ng, M.K., Hills, P., (2003), World cities or great cities? A comparative study of five Asian metropolises, Cities, Vol.20, No.3.
  • Wackermann, G., (2000) Les Métropoles Dans le Monde, Ellipses, Paris.
  • Wilson, F., (1975) City planning : The games of human settlement, Van Nostrandreinhold, New York.
Opsiyonel Program BileşenleriYok

Ders Öğrenim Çıktıları

  1. Öğrenci model kavramı ve modellerin kullanım alanları hakkında bilgi sahibi olur
  2. Öğrenci kent planlamada model kurulması, uygulaması ve farklı model türlerinin kullanım alanlarının kavranması konusunda beceri kazanır
  3. Öğrenci modellemede bilgisayar desteği, kent planlamada programlama konularının kavranması konusunda beceri kazanır

Haftalık Konular ve İlgili Ön Hazırlık Çalışmaları

HaftaKonularÖn Hazırlık
1Dersin kapsamı, programı, yürütme biçiminin açıklanmasıNA
2Dünya kentleşme sürecinde büyük kentlerin oluşumu ve gelişimi, metropol ve metropolleşme; tanımlar genel yaklaşımlar ve kabuller.Lacour. C., Puissant, S., (1999), La Métropolisation: Croissance, diversité, fractures, Antrapos, Paris. Blumenfeld, H., (1967), The Modern Metropolis, M.I.T. Press, Cambridge. Bastié,J., Dézert, B., (1991) La ville. Paris : Masson,
3Metropolleşme süreci, genel yaklaşımlar, farklı ülke gruplarında metropolleşme süreçleri. Bourdeau-Lepage, L., Huriot, J.M., (2003) Metropolises and Global Coordination a Historical Perspective, Rapport de Travail, Université de Bourgogne, Pole d’Economie et de Guestion Petit, O., (2003), Note de synthese sur la métropolisation, Centre de Documentation sur l’Urbanisme, Paris
4Metropoliten alanların özellikleri, farklı ülke gruplarında metropollerdeki farklılıklar – karşıtlıklar. Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde metropoliten alanlar.Garvais-Lambony, A.M., (2001), Les trés grandes villes, Atlande, Paris, Halbwachs. M, (1938), Morphologie Sociale, Armand Colin, Paris Castells, M., (1996), The Rise of the Network Society, Blackwell, Oxford
5Metropoliten alan gelişim evreleri, küresel kapitalizmin etkisinde metropolün oluşumu. Géneau, I., Stazsak, J.F., (2000), Principes de Geographie Economique, Bréal, Baud, P., Bourgeat S., Bras, C.,(1997) Dictionnaire de la Géographie, Hatier. Kıray, M., (1982), « Azgelişmiş Ülkelerde Metropolleşme Süreçleri », Türkiye Birinci Şehircilik Kongresi, 1981, ODTÜ Mimarlık Fakültesi Basım İşliği, Ankara Duncan, O.D., (1960), Metropolis and Region, Baltimore, John Hopkins University Press
6Metropoliten alan tipolojileri, tek merkezli metropoller, çok merkezli metropoller. Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde metropolleşme süreci, nitelikleri ve gelişmesi, gelişmiş ve gelişmekte olan ülke metropollerinden örnekler. Sao Paolo, Mexico City, Kahire, Pekin, TokyoPaulet, JP., (2000) Geographie Urbaine, Armand Colin, Paris. Roger, I., (2007), Les processus de métropolisation dans les capitales régionales européennes, Université de Toulouse II-Le Mirail, Garvais-Lambony, A.M., (2001), Les trés grandes villes, Atlande, Paris.
7Ara sınav
8Kuzey-güney metropolleri, ulusal yararlar ile uluslar arası kapital açısından metropollerin ikili rolleri. Dünya ekonomik sistemi içinde metropoliten alan sisteminin oluşumu ve gelişimi.Kıray, M., (1982), « Azgelişmiş Ülkelerde Metropolleşme Süreçleri », Türkiye Birinci Şehircilik Kongresi, 1981, ODTÜ Mimarlık Fakültesi Basım İşliği
9Modern çağın metropolleri, küresel kentler, küresel kent özellikleri.Castells, M., (1983), The city and the grassroots , University of California Press, Berkeley. Hall, P., Newton, P., (1991) Cities of the 21st Century: New Technologies and Spatial Systems , Longman Cheshire, Melbourne. Ng, M.K., Hills, P., (2003), World cities or great cities? A comparative study of five Asian metropolises, Cities, Vol.20, No.3, Brenner, N., (2001), World City Theory, Globalization and the Comparative-Historical Method: Reflections on Janet Abu-Lughod's Interpretation of Contemp
10Metropoliten alanlarda temel sorunlar; kentsel yoksulluk ve ayrışma ve katılım. Angotti, T., (1993) Metropolis 2000 – Planning, poverty and politics, Routledge, Londres.
11Metropoliten planlamaya giriş, tanımlar, kapsamı, eleştirisi.Yücel, A., (1971), Metropoliten Planlama, DPT; 1027, SPD: 229, Ankara, s:2. Lang, R., (2003), Egeless cities; Exploring the elusive metropolis, The Bookings Institution,Washington DC,
12Metropoliten planlama türleri, araçları. Gelişmiş ve azgelişmiş ülkelerde metropoliten planlama.Bromley, R., (2001) Metropolitan Regionaşl Planning; Enigmatic History, Global Future, Planning Practice and Researche, Vol.16, Nos3/4,
13Büyük Şehir Yönetimleri. Metropoliten planlamanın farklı ülkelerdeki uygulamaları, New York, Londra, Paris, gelişim ve planlama deneyimleri.Alexander, E. R., (1997), A Mile or a millimeter ? Measuring the “planning theory-practice gap” , in Environment and Planning B : Planning and Design, n°24. Healey P, (1993), « The communicative work of development plans », in Environment and Planning, vol. 20.
14Ara sınav
15Türkiye’de metropoliten alanlar ve metropoliten planlama Ülkemizde metropoliten alan oluşumu ve gelişimi. Ülkemizde metropoliten alanlar ile ilgili mevzuat. DPT, (2000) Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planın, Bölgesel Gelişme Özel İhtisas Raporu, Anakara. DPT, (1982). Türkiye’de yerleşme merkezlerinin kademelenmesi: Ülke yerleşme merkezleri sistemi, Kalkınmada Öncelikli Yöreler Başkanlığı, Ankara.
16Ülkemizde metropoliten alan planlama deneyimi. İstanbul, Ankara, İzmir metropoliten alanlarında planlama deneyimleri. Metropoliten Alan Planlama Raporları ve Çeşitli yasa ve yönetmelikler.

Değerlendirme Sistemi

EtkinliklerSayıKatkı Payı
Devam/Katılım
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Derse Özgü Staj
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Ödev
Sunum/Jüri
Projeler
Seminer/Workshop
Ara Sınavlar260
Final140
Dönem İçi Çalışmaların Başarı Notuna Katkısı
Final Sınavının Başarı Notuna Katkısı
TOPLAM100

AKTS İşyükü Tablosu

EtkinliklerSayıSüresi (Saat)Toplam İşyükü
Ders Saati162
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Sınıf Dışı Ders Çalışması164
Derse Özgü Staj
Ödev
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Projeler
Sunum / Seminer
Ara Sınavlar (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)25
Final (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)110
Toplam İşyükü :
Toplam İşyükü / 30(s) :
AKTS Kredisi :
Diğer NotlarYok