Ders AdıKodu Yerel KrediAKTS Ders (saat/hafta)Uygulama (saat/hafta)Laboratuar (saat/hafta)
Çeviri GöstergebilimiBDE610737.5300
ÖnkoşullarYok
YarıyılGüz, Bahar
Dersin DiliTürkçe
Dersin SeviyesiDoktora
Dersin TürüSeçmeli @ Batı Dil. ve Edeb. ABD Diller ve Kültürlerarası Çeviribilim Doktora Programı
Ders KategorisiUzmanlık/Alan Dersleri
Dersin Veriliş ŞekliYüz yüze
Dersi Sunan Akademik BirimBatı Dilleri ve Edebiyatı Bölümü
Dersin KoordinatörüFüsun Ataseven
Dersi Veren(ler)Z. Emine Bogenç Demirel
Asistan(lar)ıÖzgür Elif Ertan
Dersin Amacı1)Gerek çeviri etkinliğinde gerek çeviri eleştirisinde anlam ve gösterge çözümlemesinin katkılarını göstermek 2)Çevirmen-okurun metni okuma ve metindeki anlam evrenini çözümleme sürecindeki performasını geliştirmek 3)Çevirmen-yazara özgün metnin yeniden yaratılması aşamasında eşdeğer anlamlama stratejileri geliştirebilmesi konusunda yöntemsel bir yaklaşım sunmak 4)Çeviri çözümlemecisinin özgün metin ve çeviri metninin sunduğu anlam evreni ve gösterge dizgelerini çözümleyerek birbirleriyle karşılaştırmasına ve değerlendirmesine rehber olmak
Dersin İçeriği1)Çeviri kuramlarıyla gösterge kuramlarının karşılaştırılıp birbirlerine göre konumlandırılması ve değerlendirilmesi; ortak yaklaşımlar ve kavramların belirlenmesi 2)Çeviri göstergebiliminin hem çeviri etkinliği hem de çeviri çözümlemesi /çeviri eleştirisi açısından sunduğu kavramlar ve uygulamalar
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
  • 1) BARTHES, Roland, Aventure sémiologique, Paris, Seuil, 1985. 2) BARTHES, Roland, Le degré zéro de l’écriture, Paris, Seuil, coll. Points, (1ère édition:1953) 1972. 3) BARTHES, Roland, Le plaisir du texte, Paris, Seuil, coll. Points, 1973. 4) BARTHES, Roland, S/Z, Paris, Seuil, coll. Points, 1970 5) BENVENISTE, Emile, Problèmes de linguistique générale I -II, Paris, Gallimard, 1966- 1974 6) BERMAN, Antoine, L’Epreuve de l’étranger, Paris, gallimard, 1995. 7) BERMAN, Antoine, La traduction et la lettre ou l’auberge du lointain, Paris, Seuil, 1999. 8) BLANCHOT, Maurice, L’espace littéraire, Paris, Gallimard, coll.Folio, 1955. 9) BRUNEL, Pierre, La critique littéraire, Paris, PUF, 2001. 10) COQUET, Jean-Claude, La quête du sens. Le langage en question, Paris, PUF, 1997 11) COQUET, Jean-Claude, Le Discours et son sujet I – II, Paris, Klincksieck,1984 – 1986. 12) COQUET, Jean-Claude, La Sémiotique littéraire, Paris, Mame,1973. 13) DERRİDA, Jacques, L’écriture et la différence, Paris, Editions du Seuil, 1967. 14) DERRİDA, Jacques, La voix et le phénomène, Paris, Presses Universitaires de France, (1ère éd.:1967) 1998. 15) EINSTEIN, Albert, La Relativité, Paris, Editions Gaulthier-Villars, 2001. 16) GENETTE, Gérard, Figures III, Paris, Seuil, 1972 17) GENETTE, Gérard, Seuils, Paris, Seuil, 1987. 18) GREIMAS, A. Julien et Joseph COURTES, Sémiotique. Dictionnaire raisonné de la théorie du langage, I – II, Paris, Hachette Université, 1979 -1986. 19) KRISTEVA, Julia, Le langage, cet inconnu, Paris, Seuil, coll. Points, 1981. 20) KRISTEVA, Julia, Sémiotiké. Recherches pour une sémanalyse, Paris, Seuil, coll. Points, 1969. 21) LADMIRAL, Jean-René, Traduire: théorèmes pour la traduction, Paris, Gallimard, coll.Tel, 1994. 22) MERLEAU-PONTY, Maurice, L’Œuil et l’esprit, Paris, Gallimard, coll.Folio-Essais, 1964. 23) MERLEAU-PONTY, Maurice, Le visible et l’invisible, Paris, Gallimard, 1964. 24) MERLEAU-PONTY, Maurice, Phénoménologie de la perception, Paris, Gallimard, 1945. 25) MESCHONNIC; Henri, Poétique du traduire,Paris, Editions, Verdier, 1999. 26) NOWOTNA, Magdalena, Le sujet, son lieu, son temps, Paris-Louvain, Editions Peeters, 2002. 27) NOWOTNA, Magdalena (éd.), D’une langue à l’autre, Paris, Aux lieux d’être. Editions de sciences humaines et sociales contemporaines, 2005. 28) REY-DEBOVE, Josette, Sémiotique, Paris, PUF, coll. Lexique, 1979. 29) RICŒUR, Paul, Lectures 2, Paris, Seuil, coll. Points, nov. 1999. 30) RICŒUR, Paul, Sur la traduction, Paris, Bayard, 2004. 31) SARTRE, Jean-Paul, Qu’est-ce que la littérature?, Paris, Seuil, coll.Folio-Essais, 1948. 32) SAUSSURE (de), Ferdinand, Cours de linguistique générale, Paris, Payot, 1982. 33) SCHLEIERMACHER, Friedrich, Des différentes méthodes du traduire, Paris, Seuil, 1999. 34) TANYOLAÇ ÖZTOKAT, Nedret, Yazınsal Metin Çözümlemesinde Kuramsal Yaklaşımlar, İstanbul, Multilingual, 2005. 35) VERMEER Hans, A skopos theory of translation, Heidelberg, TextconTexT, 1996.
Opsiyonel Program BileşenleriYok

Ders Öğrenim Çıktıları

  1. Öğrenciler çevrilecek bir metinde anlamın nasıl “eklemlendiğini” görebilecek.
  2. Öğrenciler metnin potansiyel çoğul anlamlılığını ve çok sesliliğini kavrayabilecek.
  3. Öğrenciler yazınsal metinde bakış açılarının kendi aralarında aldıkları konumları değerlendirebilecek.
  4. Öğrenciler yazınsal metinde söylem tekniklerinin anlam oluşumuna katkısını saptayabilecek.
  5. Öğrenciler bir yazınsal çevirideki anlam oluşumu sürecini çözüp özgün metindeki anlamlama süreciyle karşılaştırabilecek.

Haftalık Konular ve İlgili Ön Hazırlık Çalışmaları

HaftaKonularÖn Hazırlık
1Göstergebilim ve dil fenomenolojisi. Nesne göstergebilimi / Özne göstergebilimi. Çeviri göstergebilimi. Bu alanda dünyada yapılan çalışmalar.Kaynak kitap
2Göstergebilimin temel kavramlarının çeviri etkinliği ve çeviri incelemesi açısından değerlendirilmesi: 1) Anlam, anlamlama, anlam/imlem karşıtlığı, anlamlılık, anlamın oluşma süreci, anlam evreni, anlam evrenini kesitleme, yerdeşlik, 2) Kavram, kavramlar dizgesi, kavramsal içerik, kavramsal örtüşme Kaynak kitap
33) Söylem ve parametreleri: belirticiler. Söylem kavramının başka kavramlara göre konumlandırılması: Söylem / dil; söylem / tümce; söylem/ sözce; söylem / metin; söylem / söylemlerarasılıkKaynak kitap
44) Özne ve oluşturucuları. Öznenin özerklik ve bağımlılık alanları. Öznelik yetisi. Özne türleri ve beden-özne tipolojisiKaynak kitap
55) Yönelmişlik, kiplikler, dizimsel doğrultu, dizisel doğrultuKaynak kitap
6Göstergebilimsel açıdan yazarın anlam üretme sürecini çözümlemeKaynak kitap
7Yazarın anlam üretme stratejisini yakalayıp çeviride aynı stratejinin kurulmasını sağlamaKaynak kitap
8VizeKaynak kitap
9Örnek metin üstünde çalışma Kaynak kitap
10Çeviride anlam ve anlatım yanlışlarının saptanması ve sınıflandırılması. İyi bir çeviride anlamı yorumlama ve anlamı söze dökme süreciKaynak kitap
11Örnek metin üstünde çalışma- IKaynak kitap
12Örnek metin üstünde çalışma- IIKaynak kitap
13Yeniden çevirilerin yorumlama ve anlamlama güzergâhları açısından karşılaştırılmalarıKaynak kitap
14Örnek metin üstünde çalışma- IKaynak kitap
15Örnek metin üstünde çalışma- IIKaynak kitap
16FinalKaynak kitap

Değerlendirme Sistemi

EtkinliklerSayıKatkı Payı
Devam/Katılım
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Derse Özgü Staj
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Ödev
Sunum/Jüri
Projeler
Seminer/Workshop
Ara Sınavlar160
Final140
Dönem İçi Çalışmaların Başarı Notuna Katkısı
Final Sınavının Başarı Notuna Katkısı
TOPLAM100

AKTS İşyükü Tablosu

EtkinliklerSayıSüresi (Saat)Toplam İşyükü
Ders Saati143
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Sınıf Dışı Ders Çalışması149
Derse Özgü Staj
Ödev73
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Projeler130
Sunum / Seminer
Ara Sınavlar (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)12
Final (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)12
Toplam İşyükü :
Toplam İşyükü / 30(s) :
AKTS Kredisi :
Diğer NotlarYok